Scrinium Classical Antiquity

BAND, A.P. van den, and E.H.P. CORDFUNKE, Archeologie in veelvoud. Vijftig jaar Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland. Matrijs, Utrecht, 2001. 154p. ills. Hardbound. € 10.00 (Antiquarian)

BEARD, M., and J. HENDERSON, De ontdekking van Arcadië. Een inleiding op de antieke wereld. Atheneum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 2010. 175p. ills. Paperback. Mary Beard en John Henderson laten zien hoe de studie van de klassieken voortdurend van karakter is veranderd en telkens weer nieuwe perspectieven heeft geopend op de antieke én de moderne wereld. Daarbij nemen ze de tempelfries uit Bassae die in de negentiende eeuw in het British Museum belandde als uitgangspunt. Door middel van het verhaal van de reeks toevalligheden die deze Arcadische tempel beroemd maakte en aan de hand van de vele vragen die de reconstructie van het origineel oproept, maken Beard en Henderson het spannende van hun vak voelbaar. Daarnaast wijzen ze op de fascinatie die het oude Griekenland en Rome steeds zijn blijven uitoefenen – en op de uiteenlopende en omstreden interpretaties die daarbij een rol speelden. Het boek is een toegankelijke gids voor iedereen die weten wil waarom de oudheid nog altijd voortleeft, en waarom Ben Hur en Asterix zo succesvol zijn. (Publisher's information). Oorspronkelijke titel: Classics, A Very Short Introduction. € 18.50 (New)

BLOEMENDAL, J., Latijn. Cultuurgeschiedenis van een wereldtaal. Athenaeum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 2016. 229p. Paperback. 'Zoals de ondertitel het aangeeft: dit is een cultuurgeschiedenis van het Latijn. Dus geen linguïstische geschiedenis waarin de evolutie van de taal wordt beschreven en die slechts taalkundigen zou kunnen interesseren. Bloemendal is het er daarentegen om te doen een antwoord te vinden op wat hij als kernvraag formuleert (blz. 11): hoe heeft het Latijn zich zo lang kunnen handhaven, ofwel: hoe heeft het een zo belangrijke positie weten te krijgen en te behouden? Het gaat dus om een problematiek die niet zozeer - of althans niet in de eerste plaats - diegene zal interesseren die uitsluitend voor de klassieke oudheid belangstelling heeft. (...) De eerste twee hoofdstukken geven een algemene inleiding op het gebruik van het Latijn van 750 v. Chr. tot 1750 n. Chr. . Hierin worden de grote lijnen geschetst die in andere hoofdstukken nader worden uitgewerkt; ... Om zich van het Latijn te kunnen blijven bedienen, moesten de regels van de taal worden doorgegeven, waarin het onderwijs een cruciale rol speelde. Daarover handelt het derde hoofdstuk. Een belangrijk instituut dat de taal doorgaf en tegelijkertijd veranderde, was de Kerk. Het 'Kerklatijn' wordt in het hoofdstuk 4 besproken. Verder was het nodig dat teksten werden overgeleverd, wat nooit rimpelloos verliep, zeker niet in de tijd van het handgeschreven boek. Daarom ontstonden al in de oudheid vormen van filologie, het grondig lezen en zo nodig corrigeren van teksten die in het proces van het doorgeven veranderd waren. Dat proces vormt het onderwerp van het vijfde hoofdstuk. Als dan de voorwaarden voor het voortbestaan van het Latijn geschetst zijn, kan de inhoud aan bod komen. Achtereenvolgens zullen de rol van het Latijn in het doorgeven van de idealen van humanitas en charitas (hoofdstuk 6), het gebruik van het Latijn in de kerk, in de staat en in de rechtspraak, en in het politieke denken (hoofdstuk 7) worden besproken. Een hoofdstuk over het Latijn in Nederland en in het Nederlands sluit het boek. Dan volgen nog een appendix (blz. 207-214) met de Latijnse originele tekst van de citaten die in het exposé in Nederlandse vertaling zijn opgenomen, een selectieve literatuurlijst en een register.Uit deze summiere inhoudsopgave zal al duidelijk blijken hoezeer deze cultuurgeschiedenis van een wereldtaal in belangrijke mate ook een Europese cultuurgeschiedenis is geworden en het is geen geringe krachttoer van de auteur dat hij daarin geslaagd is binnen relatief kort bestek, zonder essentiële informatie te moeten opofferen en zonder afbreuk te doen aan de vlotte leesbaarheid. De auteur heeft daarenboven de tekst gelardeerd met relevante citaten. Enkele kaderartikels op grijze achtergrond geven nadere informatie over belangrijke figuren als Cicero, Isidorus van Sevilla, Augustinus, Thomas van Aquino, Erasmus, Lorenzo Valla of over de verschillende schriftsoorten. Verder krijgt de lezer ook heel wat informatie over onderwerpen die in de geschiedenisboeken doorgaans onderbelicht blijven zoals o.m. gebruik en verspreiding van de papyrusrol en codex, de principes van de filologische tekstkritiek, publiceren in de oudheid.' (ROBERT DUTHOY in VVLG, recensies 2090). € 22.99 (New)

BRANDSMA, B., De hel, dat is de ander. Het verschil in denken van moslims en niet-moslims. BB in Media, Culemborg, 2016. 4th ed. 123p. Paperback. € 24.75 (New)

BUIJTENDORP, T. Caesar in de lage landen. De Gallische Oorlog langs Rijn en Maas. Uitgeverij Omniboek, 2018. 384,(16)p. ills.(Full colour photographs and B&W line drawings). Paperback. € 25.00 (New)

BUIJTENDORP, T., Het jaar 117. Sporen van Trajanus en Hadrianus in de Lage Landen. Omniboek, Utrecht, 2017. 286p. Richly ills.(B&W photographs and line drawings). Paperback. 'Buijtendorps boek verbindt op voorbeeldige wijze de antieke geschreven bronnen met de meest recente archeologische inzichten. Uit zijn werk krijgt ‘onze Romeinse provincie’ een nieuw gezicht: niet een mistige, onbelangrijke uithoek van het Romeinse Rijk, maar een dynamisch centrum, dat door zijn strategische ligging op militair, politiek en economisch vlak een bloeitijd beleefde’.' (RUURD HALBERTSMA, Rijksmuseum van Oudheden, Leiden). € 20.00 (New)

BUUREN, M. van, and J. DOHMEN, Van oude en nieuwe deugden. Ambo, Amsterdam, 2013. 315p. Hardback with dust wrps. Dust wrps slightly worn. Levenskunst is een manier om de zoektocht naar het goede leven vorm te geven. De westerse mens heeft de vrijheid veroverd om te kiezen wie hij wil zijn. Maar hoe die vrijheid in te vullen? En hoe kan een maatschappij vol vrije individuen goed functioneren? Daarvoor is een nieuwe moraal nodig die niet dogmatisch is, maar positief. Een moraal die persoonlijke vrijheid definieert ten opzichte van de ander, in een maatschappelijk verband. Maarten van Buuren en Joep Dohmen betogen dat deugden de mens in staat stellen te onderscheiden wat het goede is. Ze moeten in de praktijk met wijsheid worden ingezet, afhankelijk van de situatie en de mores. Gebeurt dat niet dan verkeren ze in hun tegendeel en worden ondeugden. (Publishers information). € 20.00 (Antiquarian)

BUVE, J., Contra turrim. Geert Grote en de kredietcrisis. Universitaire Pers, Deventer, 2009. 112p. Hard bound. De kredietcrisis ettert nog steeds door. Dat houdt ook dit boekje van de filosoof Jeroen Buve actueel.' (...) Volgens Buve beleven we in de kredietcrisis de nederlaag van het succesmodel. Dat succesmodel is weer de ontaarding van een eenzijdige benadering van de waarheid. Zeg maar de fysische tegen de waardegevoelige metafysische. Zeg maar Aristoteles tegen Plato. (...) Het aardige van dit betoog is dat het niet in moralisme blijft steken, maar ook dat aspect meeneemt, en ondertussen fundamentele wijsgerige kanttekeningen bij de moderne cultuur en filosofie plaatst.' (HENK RIJKERS in Katholiek Nieuwsblad 29.07. 2011). € 12.00 (New)

BUVE, J., Liber Universitatis. Aan de Slapende Intellectuelen van de Lage landen. Met medewerking van G.F.J. Kruijtzer. Deventer Universitaire Pers, Deventer, 2014. 189p. Paperback. Series: Cusanus Reeks voor Nieuwe Filosofie, deel 2. Er wordt nog interessant gedacht in Nederland. Wijsgeer Jeroen Buve, die dit jaar 80 wordt, heeft een bewogen leven achter de rug. Achterin dit boek, dat hij een leuk-brutale ondertitel heeft meegeven, vinden we zijn biografie. Zijn wortels heeft hij in de katholieke Kerk, waar hij inmiddels kritisch, maar niet afwijzend tegenover staat. In 1954 werd hij monnik in Chevetogne, gelijktijdig met Philippe Bär. Van daaruit werd hij naar Maria Laach gestuurd waar hij hoorndol werd van de neoscholastiek. In Leuven kreeg hij naar eigen zeggen pas echte filosofische vorming. Hij was er studiegenoot van Adelbert Denaux en André Léonard. Later stak Buve zijn licht op bij mensen als Carl Schmitt, Alexandre Kojeve en Robert Spaemann: indrukwekkend als je die tot je kennissen mag rekenen. In 1969 trad Buve uit de orde en trouwde. Inmiddels is hij met zijn zoons oprichter van de Geert Groote Universiteit van Deventer, een embryonale universiteit rond de indrukwekkende bibliotheek van prof. Koos de Valk. In Buves denken staat de veritas duplex centraal. Niet schrikken, er is geen nieuwe Siger van Brabant opgestaan. Met deze 'dubbele waarheid' kan iedereen zijn voordeel doen. Het is het verschil tussen Aristoteles en Plato, tussen Verstand en Vernunft, tussen ratio en (gezond) verstand, tussen voorstelbare en onvoorstelbare, alleen via intuïtie ('inzicht') te bereiken werkelijkheid. We leven echter in een aristotelische wereld, waarin het wiskundig beschrijven van een aldus manipuleerbaar gemaakte werkelijkheid centraal staat en als exclusief 'wetenschappelijk' geldt. Wat werkt, is waar. Maar in hoeverre is dat het wezen van de zaak? Daarvoor moeten we bij de metafysica van Plato zijn, betoogt Buve, en net als in Plato in het Vaticaan (2012) laat hij dat zien met een reeks van actuele voorbeelden. Zo is de tegenstelling tussen alternatieve en reguliere geneeskunde er mee te overbruggen (al hou je natuurlijk ook echte kwakzalverij). Maar ook in de democratische politiek ziet Buve een missie voor zijn dubbele waarheid. In een appendix gaat Buve in op het controversiële Mind & Cosmos van Thomas Nagel. Deze atheïstische denker meent dat Darwins evolutietheorie "vrijwel zeker fout" is en dat aan doelgerichtheid in de natuur niet valt te ontkomen. Buve analyseert Nagels betoog vanuit de duplex veritas. Nog interessanter is eigenlijk dat Nagel de evolutietheorie vanuit een puur aristotelisch paradigma al onhoudbaar vindt. Overigens vind ik Buves betoog dat Aristoteles in zijn opvatting van 'vorm' noodgedwongen platonisch 'gesjoemeld' heeft zeer scherpzinnig. Een verfrissend betoog en zeer de moeite waard, als u zich buiten de gebaande paden van het denken durft te begeven.' (HENK RIJKERS in Katholiek Nieuwsblad, 08.04.2015). € 19.35 (New)

BUVE, J., Plato in het Vaticaan. Pleidooi voor gezond verstand in Wetenschap, Kerk en Democratie. Deventer Universitaire Pers, Deventer, 2012. 296p. Paperback. Cusanus Reeks voor Nieuwe Filosofie, deel 1. “J. Buve voert het woord als filosoof, maar hij kiest niet voor de opsluiting van de vakgeleerde in de ivoren toren van zijn specialisme. Vanuit de studeerkamer en bibliotheek begeeft hij zich telkens weer op het marktplein van eigentijdse maatschappelijke discussies in Nederland, mengt zich in het debat over heel wat actuele kwesties, en hij doet dit als een actieve, strijdbare tijdgenoot die bij zijn eigen positiebepaling een veeltal van stemmen hoort, hun argumenten afwegend doordenkt en vervolgens duidelijk onder woorden brengt, welke conclusies hij plausibel vindt.” (HEINZ-GEORG SURMOND, theoloog en priester van het Bisdom Münster). € 24.50 (New)